Column 21 maart 2018
Het vmbo is geen vergaarbak
Mooie quote van onze minister. Prachtig hoe mannen in pakken dit soort politiek correcte leuzen verspreiden. Helaas vind ik de geloofwaardigheid van dit soort retoriek aan de lage kant, want laten we niet vergeten dat de mensen die dit het hardste roepen, de hoogste salarissen binnenslepen mede dankzij een hogere opleiding.
We hebben binnenkort meer dan 100.000 (laagbetaalde) mensen in de zorg nodig1, maar niet u en ik. Dat laagbetaalde werk is superbelangrijk, maar laat dat maar over aan de mbo-2ers, die hebben hun opleiding immers praktisch cadeau gekregen in tegenstelling tot de wo’ers die keiharde cognitieve arbeid hebben verricht om hun diploma te behalen. Ik ben toch zeker gekke Henkie niet om met een universitaire opleiding met mijn handen te gaan werken? Ziet u ooit een loodgieter of glaszetter in een Bentley rijden? De kans is klein dacht ik zo. En kijk nu eens bij de directieparkeerplaatsen van de ING. Dat is toch een veel leuker plaatje…
Maserati of Toyota Aygo? Rolex of horloge van de kermis? Een flatje op tienhoog in de Bijlmer of een vrijstaande villa op IJburg? Op vakantie naar de gemeentecamping van Urk of naar Hawaï? Of je later de keuze voor het een of het andere kan maken wordt al vrij vroeg in je leven beslist.
De Nederlandse samenleving bestaat bij de gratie van hoger en lager opgeleide mensen. We kùnnen niet allemaal hoogopgeleid zijn en een ton of meer per jaar verdienen. Dat geld is er simpelweg niet. We moeten het doen met het geld dat beschikbaar is en dat betekent dat we manieren moeten vinden om sommige mensen in de samenleving minder te betalen en die manier hebben we gevonden. Dat systeem is al vele eeuwen geleden uitgevonden. In de volksmond noemen we dit hoger en lager opgeleide mensen. Het werkt als volgt: We maken in het middelbaar onderwijs een mooie selectie tussen vmbo basis, kader, mavo (Ja, die is weer stiekem terug op veel scholen, want dat klinkt hoger.), havo en vwo. Als een soort vergiet zeeft het onderwijs de toekomstige salarisschalen uit het basisonderwijs. Met mooie systemen als de NIO, CITO, IEP, ROUTE 8 en nog veel meer, kunnen we een wetenschappelijk verantwoorde selectie maken op basis van cognitieniveau.
We halen dus legitimiteit uit dit systeem onder het mom van hoger en lager opgeleide mensen. Ik heb een universitaire studie gedaan, dús ik ben LD-docent. Jij hebt de pabo gedaan, dús jij bent LA-docent. Alleen om deze reden kan je legitimiteit halen uit het salarisverschil van meer dan €1000 per maand. Als je namelijk kijkt naar de pedagogische en didactische kwaliteiten van LA-docenten en LD-docenten kan je niet op basis van louter hun opleiding zeggen dat de ene docent beter is dan de andere, au contraire! Toch besluiten we de LD-docent véél meer te betalen, wánt die is hoger opgeleid en dat is dus beter. Of die persoon überhaupt les kan geven dondert niet, hij heeft immers een hoge dosis theoretische kennis en daar gaat het om. Hoe vaak hoor je niet om je heen dat de een tegen de ander zegt: ‘Had maar beter je best moeten doen op school!’ (Daarom krijg je zo weinig betaald).
In delen van India bestaat nog steeds het kastenstelsel. Dit stelsel bepaalt vanaf geboorte hoe hoog een persoon zal stijgen op de sociale ladder. Wat zijn kansen zijn op succes in het leven en hoeveel hij ongeveer gaat verdienen. In de basis bestaat het kastenstelsel uit vier hoofd(beroeps)groepen (kasten):
- Brahmanen (priesters)
- Ksatriyas (krijgers)
- Vaisjas (handelaren en boeren)
- Sjudras (handwerklieden)
Als je dan echt helemaal niets kon, dan was je kastenloos. Het is niet mogelijk om tijdens je leven van kaste te veranderen. Pas in een volgend leven, als de som van het aantal goede daden de slechte overtreft, kan je een treetje op de ladder stijgen. Je kan ook een treetje dalen. Je krijgt wat je hebt verdiend (in een vorig leven). Dit heet met een mooi woord Karma2.
Het Nederlandse kastensysteem ziet er als volgt uit:
We accepteren dit systeem allemaal, want het is wetenschappelijk onderbouwd. Het Indiase systeem keuren we af, want hoe kan je nou zien aan de achternaam van iemand wat deze persoon in zijn mars heeft? Belachelijk systeem toch? Ligt ook helemaal geen wetenschap aan ten grondslag. Hoe kan je mensen nou zo bij voorbaat veroordelen tot de armoede? Nee, dat doen wij in Nederland veel beter, eerlijker, transparanter en nogmaals: wetenschappelijk onderbouwd. Iedereen krijgt in Nederland gelijke kansen, we mogen immers allemaal naar de universiteit als we maar ons vwo-diploma aan de voordeur laten zien. En dat staat helemaal los van onze familienaam of afkomst. Veel eerlijker dan dat kunnen we het toch niet maken?
Nee, Arie heeft helemaal gelijk. Het vmbo is geen vergaarbak. Ik weet dat zelf toevallig omdat ik al bijna tien jaar met veel plezier lesgeef aan die lieve jongens en meisjes op het vmbo die graag een praktisch vak willen leren op een praktische manier en daarbij niet gehinderd willen worden door taaie & saaie theoretische kost. Het zijn jongens en meiden die ik veel zie in het dagelijks leven, ze doen immers superbelangrijk werk dat zichtbaar is in de maatschappij. Zij zijn onze loodgieters, kappers, vuilnismannen en -vrouwen, verkopers, agenten, brandweermannen, verplegers en ambulancebroeders. Stel je eens voor hoe de maatschappij er uitziet als zij een weekje zouden staken? En stel je nu de maatschappij eens voor als Mark Rutte een weekje staakt. Of Ralph Hamers? Of Arie Slob? Of Koning Willem Alexander? Hoe ziet de maatschappij er dan uit na een week?
Het vmbo is geen vergaarbak. Nee, het vmbo hebben we kei-en-keihard nodig. Zonder het vmbo zou Ralph namelijk geen 1,5 miljoen verdienen, Rutte geen €180K en zou de koning geen €888K zakgeld krijgen. Juist van de elite mogen we verwachten dat daar de luidste geluiden vandaan komen als het gaat om het belang van vmbo’ers en mbo’ers. Het zou hen bijzonder slecht uitkomen als iedereen een universitaire opleiding zou hebben genoten. Hoe halen de heren dán legitimiteit uit hun astronomisch hoge salaris? Als Henk en Ingrid ook econometrie en bedrijfswetenschappen hebben gestudeerd. Als Hassan en Fatima zijn gepromoveerd in de rechtsgeleerdheid, Britt en Dylano astrofysicus en kerngeleerde zijn en Youwendi en Ngomo oncoloog en neurowetenschapper zijn. Als iedereen een universitaire opleiding heeft, ja, dan wordt het wèl financieel interessant om loodgieter, timmerman of elektricien te zijn. Dan komt die Maserati, Bentley of Jaguar opeens in beeld. Dan kijkt de vuilnisman even op zijn Rolex vanuit de business class hoe lang de vlucht naar Hawaï nog duurt. Dan mag Ralph Hamers 3 miljoen aftikken bij de loodgieter die zijn kraan komt repareren. Maar ja, dat is slechts realiteit in een van de parallelle universums waar Stephen Hawking naar verwijst in zijn laatste publicatie, maar niet in de onze.
Nee, het vmbo/mbo is geen vergaarbak. Het is de motor van onze Bentley…euh, samenleving. Dus ouders, stop nou eens met het onder druk zetten van die toch al gestreste docent in groep acht. Hoger is niet beter. Je hoeft je echt niet te schamen als je zoon of dochter naar het vmbo/mbo gaat. Superbelangrijk werk wordt daar verricht! Arie zegt het zelf notabene. En je doet je werk toch immers niet voor het geld, maar omdat je het leuk vindt om te doen? Vraag maar aan de bestuursvoorzitters van alle grote banken en de politici in het kabinet. En vergeet niet, beste vmbo’er, als je in dit leven genoeg bijdraagt en meebouwt aan de mooie Nederlandse samenleving wordt je in een volgend leven misschien wel geboren als vwo’er. Karma heet dat.
Recente reacties